Στις 5 Ιανουαρίου είναι τα 87α γενέθλια του Δον Χουάν Κάρλος, ο οποίος ήρθε στον κόσμο στη Ρώμη, όπου διέμενε η ισπανική βασιλική οικογένεια μετά την ανακήρυξη της Δημοκρατίας το 1931.
Είναι το δεύτερο παιδί και ο πρώτος γιος του Ιωάννη, Κόμη της Βαρκελώνης, και της Μαρίας δε λας Μερθέδες των Βουρβόνων-Δύο Σικελιών. Από την πλευρά του πατέρα του είναι εγγονός του Αλφόνσου ΙΓ΄ της Ισπανίας και της Βικτωρίας Ευγενίας του Μπάττενμπεργκ. Από την πλευρά της μητέρας του είναι εγγονός του Καρόλου των Βουρβόνων-Δύο Σικελιών και της Λουίζας της Ορλεάνης.
Η βασιλεία του ξεκίνησε με την επίσημη ανακήρυξή του, από την πλευρά της Εθνοσυνέλευσης, στις 22 Νοεμβρίου 1975, δύο ημέρες μετά τον θάνατο του Φρανθίσκο Φράνκο και σύμφωνα με τον Νόμο περί Διαδοχής της Ηγεσίας του Κράτους του 1947, αφού προηγουμένως στις 22 Ιουλίου 1969 ο Φράνκο τον είχε ορίσει ως διάδοχο του θρόνου παρακάμπτοντας τον πατέρα του.
Λίγες στιγμές αφότου ανακηρύχθηκε Βασιλιάς, ο Χουάν Κάρλος Α’ έδωσε την πρώτη ομιλία της βασιλείας του, στην οποία είπε: «Αναλαμβάνω το Στέμμα του Βασιλείου με πλήρη αίσθηση της ευθύνης μου προς τον ισπανικό λαό » . Μια πρώτη παρέμβαση που επικροτήθηκε ιδιαίτερα, στην οποία μετέφερε την επιθυμία του «να είναι ο βασιλιάς όλων των Ισπανών και να περάσει από τη δικτατορία στη δημοκρατία».
Στο πλευρό ενθρονίζεται η πριγκίπισσα Σοφία της Ελλάδας και της Δανίας. Οι δυο τους παντρεύτηκαν στις 14 Μαΐου 1962, στην Αθήνα. Η γνωριμία του ζεύγους έλαβε χώρα το 1954, κατά τη διάρκεια κρουαζιέρας στο Αιγαίο Πέλαγος. Συναντήθηκαν εκ νέου το 1961 στον γάμο του Δούκα του Κεντ, στη Βρετανία.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα της εποχής, περίπου 140 εκπρόσωποι βασιλικών οικογενειών από 29 χώρες, πριγκιπάτα και δουκάτα, τίμησαν με την παρουσία τους τον γάμο.
Στην πραγματικότητα το ζευγάρι τέλεσε τον γάμο του τρεις φορές, σε τρεις ξεχωριστές τοποθεσίες στην Αθήνα. Η πρώτη τελετή, με ρωμαιοκαθολικό θρησκευτικό χαρακτήρα, πραγματοποιήθηκε στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτη. Ακολούθησε πολιτικός γάμος στο Παλάτι, ενώ η τελική τελετή, με ορθόδοξη ιεροτελεστία, έλαβε χώρα στον Καθεδρικό Μητροπολιτικό Ναό Αθηνών.
Η επιλογή τριών διαφορετικών τελετών αντανακλά την πολυπολιτισμική και θρησκευτική πολυμορφία του ζευγαριού, καθώς και την επιθυμία τους να μοιραστούν την ξεχωριστή αυτή στιγμή με όλα τα αγαπημένα τους πρόσωπα, ανεξάρτητα από θρησκευτικές πεποιθήσεις.
Πολιτικός κι όχι μόνο βασιλιάς
Την άνοιξη του 1984, όταν γιόρταζαν τα 22 χρόνια γάμου, Χουάν Κάρλος και Σοφία επισκέφτηκαν τη Σοβιετική Ένωση, το πρώτο ταξίδι ενός Ισπανού μονάρχη στην περιοχή. Ταξίδεψαν μέσω της Μόσχας, της Τασκένδης, της Σαμαρκάνδης και του Λένινγκραντ σε ένα ταξίδι οκτώ χιλιάδων χιλιομέτρων. Δείπνησαν με τον τότε πρόεδρο Konstantin Chernenko στο Κρεμλίνο, επισκέφτηκαν το Ερμιτάζ και παρακολούθησαν μια παράσταση της Λίμνης των Κύκνων στο Θέατρο Μπολσόι. Ένα ταξίδι πολύ σημαντικό για την εξωτερική πολιτική της Ισπανίας.
Τον Ιούνιο του 1976, ο Δον Χουάν Κάρλος πραγματοποίησε κρατική επίσκεψη στις Ηνωμένες Πολιτείες, και έγινε ο πρώτος Ισπανός μονάρχης που ταξίδεψε στη Βόρεια Αμερική. Παρενέβη στο Κογκρέσο της προαναφερθείσας χώρας στο Καπιτώλιο και είχε συνάντηση με τον τότε πρόεδρο με τον πρόεδρο Τζέραλντ Φορντ στον Λευκό Οίκο.
Η επιρροή του βασιλιά Χουάν Κάρλος στην Ισπανική Μεταπολίτευση και ο ρόλος του κατά τη διάρκεια της απόπειρας πραξικοπήματος του 1981, καθώς και η υποστήριξή του στην ένταξη στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα και η συνεισφορά του εκείνη την εποχή στην ενίσχυση των διπλωματικών σχέσεων, του απέδωσαν κύρος.
Ο δημοσιογράφος του περιοδικού Time Χάουαρντ Τσούα-Εοάν τον θεωρεί «έναν από τους πιο εμπνευσμένους ήρωες της ελευθερίας του 20ου αιώνα, που αψήφησε μία απόπειρα στρατιωτικού πραξικοπήματος με στόχο την ανατροπή της νεαρής μετα-Φράνκο δημοκρατίας της Ισπανίας».
Εξωσυζυγικά παραστρατήματα
Η συγγραφέας Πιλάρ Έιρε, στη βιογραφία της Σοφίας, Η μοναξιά της βασίλισσας, που κυκλοφόρησε το 2012, έριξε νέο φως στις κοινές διακοπές που είχαν περάσει οι βασιλείς της Ισπανίας με το ζεύγος Καρόλου και Νταϊάνα στη Μαγιόρκα το 1986.
Η συγγραφέας υποστηρίζει πως η γοητευτική πριγκίπισσα, που τότε ήταν μόλις 25 ετών, δέχτηκε το φλερτ του Χουάν Κάρλος. Η πριγκίπισσα είχε, υποτίθεται, αποκρούσει στο κύκλο της τις φήμες ότι οι δυο τους είχαν έρθει πιο κοντά. Είχε, ωστόσο, παραδεχτεί πως ο Χουάν Κάρλος ήταν «γοητευτικός» και πως θα μπορούσε να ήταν «λίγο πιο προσεκτικός». Αν και είναι μάλλον αμφίβολο ότι η Νταϊάνα ανήκε στις κατακτήσεις του τότε 48χρονου βασιλιά, οι φήμες για τα εξωσυζυγικά παραστρατήματα του Χουάν Κάρλος δεν έπαψαν ποτέ.
Σύμφωνα με τη βιογραφία της Έιρε, η Σοφία και ο Χουάν Κάρλος κοιμούνται χωριστά από το 1976.
Τα σκάνδαλα
Ένα ταξίδι για σαφάρι ελεφάντων στην Μποτσουάνα το 2012 είχε ως αποτέλεσμα, όχι μόνο τον τραυματισμό του Χουάν Κάρλος, αρχή μιας σειράς επώδυνων περιπετειών υγείας, αλλά σηματοδότησε και την αρχή του τέλους της βασιλείας του. Το κόστος του ταξιδιού, την εποχή της μεγαλύτερης οικονομικής κρίσης της Ισπανίας, προκάλεσε σάλο, όπως και η αποκάλυψη για τη συνοδό του βασιλέα, που δεν ήταν η βασίλισσα Σοφία. Ο Χουάν Κάρλος αναγκάστηκε τελικά να ζητήσει δημόσια συγνώμη, αυτό όμως δεν ήταν αρκετό για να τον συγχωρέσουν οι υπήκοοι του.
Ένα άλλο μεγάλο σκάνδαλο που κλόνισε το θρόνο του Χουάν Κάρλος ήταν οι δικαστικές περιπέτειες του γαμπρού του, Ινιάκι Ουρνταγκαρίν, συζύγου της ινφάντα Χριστίνα. Ο Ουρνταγκαρίν κατηγορήθηκε από την ισπανική δικαιοσύνη ότι είχε διασπαθίσει 6 εκατ. ευρώ από κρατικές επιχορηγήσεις, μέσω του ινστιτούτου Νόος, μία εταιρία παροχής υψηλών υπηρεσιών την οποία διηύθυνε Στις 3 Απριλίου είχε διαταχθεί έρευνα επίσης και εις βάρος της Χριστίνας, που θεωρείτο ύποπτη, αφού στο διοικητικό συμβούλιο της εταιρίας βρισκόταν και η ίδια. Η πριγκίπισσα αθωώθηκε μεν έχασε τον τίτλο της δε και έφυγε από την Ισπανία σε μια άτυπη εξορία. Το ίδιο έμελλε να συμβεί και με τον πατέρα της.
Η παραίτηση
Οι φήμες για τις ερωμένες, ακόμα και για παιδιά εκτός γάμου, έδιναν και έπαιρναν τα τελευταία χρόνια της βασιλείας του Χουάν Κάρλος, όπως ήταν ο φημολογούμενος δεσμός του με την πριγκίπισσα Κορίνα Βιτγκενστάιν. Το σκάνδαλο με τη 48χρονη Γερμανίδα πριγκίπισσα στάθηκε μοιραίο για το θρόνο. Ο ισπανικός Τύπος σπάει τη σιωπή με πικάντικες ιστορίες και φωτογραφίες του ζεύγους, ενώ φήμες θέλουν την Κορίνα Βιτγκενστάιν να έχει γνώμη και να την επιβάλει σε ζητήματα μοναρχίας. Είναι εκείνη που τον συνοδεύει στο ταξίδι στην Μποτσουάνα, και επίσης ένας από τους λόγους που ο Χουάν Κάρλος ανακοινώνει πως παραιτείται από το θρόνο το 2014.
Λίγες μέρες πριν την ενθρόνιση του Φελίπε, η κυβέρνηση της Ισπανίας ανακοίνωσε πως ο Χουάν Κάρλος και η Σοφία θα διατηρούσαν τους τίτλους του βασιλιά και της βασίλισσας, ακόμη και μετά την ενθρόνιση του γιου τους. Το 2019 ο Χουαν Κάρλος ανακοίνωσε ότι αποσύρεται από τη δημόσια ζωή και τον Αύγουστο του 2019 υποβλήθηκε σε εγχείρηση καρδιάς στη Μαδρίτη. Όλο αυτό τον καιρό η δημόσια δυσαρέσκεια για την συμπεριφορά του Χουαν Κάρλος αυξανόταν…
Πρώτη δημοσίευση στο Hello Magazine