Ο Μαρίνος Κόνσολος παρουσιάζει τα 2 τελευταία επεισόδια για την αληθινή ιστορία του διαβόητου Τζεμάλ Μίτα. Μέσα από τις σελίδες των εφημερίδων της εποχής, βλέπουμε κατάφερε η αστυνομία να συλλάβει τον φυγόδικο Τζεμάλ Μίτα.
Ο Άγγλος Κυβερνήτης της Κύπρου αποφασίζει να διπλασιάσει την αμοιβή στην επικυρηξη του Μίτα. Δίνει 100 λίρες για οποιαδήποτε πληροφορία θα βοηθήσει στην σύλληψη του.
Στις 27 Ιουλίου 1944, ο Μίτας σκοτώνει τον μουλά του χωριού Βρέτσια, Αλή Ριζά, ο οποίος τα τελευταία χρόνια, παρ’ ολες τις διαφορές του, τον είχε προστατεύσει από τις εφόδους της αστυνομίας και τον βοήθησε πολλές φορές να ξεφύγει από τον κλοιό των αστυνομικών.
Μια δολοφονία το καλοκαίρι του 1945 θα ήταν η αρχή μιας συνεργασίας και φιλίας ενός νέου φυγόδικου με τον Μίτα.
Στις 18 Ιουλίου 1945, στις 10.30 το βράδυ, στο χωριό Κελοκέδαρα, ο Κωνστάντινος Δημητρίου, σκοτώνει 3 άτομα, υπό την επήρεια αλκοόλ και καταφεύγει στα βουνά για να μην τον συλλάβουν. Αμέσως καταφέρνει να γνωρίσει τον Μίτα και να μπει στην συμμορία του.
Μαζί δολοφονούν τον παλιό φίλο και συνεργάτη του Μίτα, Χουσεϊν Χαλίλ, στον Άγιο Επιφάνειο Σολέας.
Ο Κυβερνήτης της Κύπρου θεσπίσε τον Περί Φυγοδίκων Νόμο, και κυκλοφόρησε νέα επικήρυξη για τους 5 φυγόδικους και φονιάδες. Οι 5 φυγόδικοι ήταν : ο Τζεμάλ Μίτας, ο Ξενοφών Παναγή, ο Γιώργος Θεμιστοκλή, ο Ηλίας Γεωργίου/Ορνιθάρης και ο Κωνσταντίνος Δημήτρη.
Η αμοιβή στην επικήρυξη ήταν 500 λίρες. Τα λεφτά προσφέρονταν για την σύλληψη ενός από τους φυγόδικους, νεκρό ή ζωντανό. Επίσης τονίζεται ότι “ουδέν πρόσωπο δύναται να βοηθήσει φυγόδικο”.
Από τα τέλη του 1945 έως τα μέσα Φεβρουαρίου 1946, ο Μίτας ζούσε ως βασιλιάς στα δάση της Πάφου. Κυκλοφορούσε από χωριό σε χωριό έχοντας πάντα βοήθεια όπου και αν πήγαινε.
Τέλη Φεβρουαρίου 1946. Μια ομάδα αστυνομικών ξεκινούν για την μάντρα ενός φίλου του Μίτα, κοντά στον Άγιο Νικόλαο της Πάφου. Ο Μίτας που ήταν κρυμμένος εκεί, πιάνει το στρατιωτικό του όπλο και πυροβολεί στα σκοτεινά και καταφέρνει να φύγει από την πόρτα. Οι αστυνομικοί προσπάθησαν να τον ακολουθήσουν, πυροβόλησαν πολλές φορές αλλά δεν κατάφεραν να τον συλλάβουν. Όμως ήταν σίγουροι ότι τον έχουν τραυματίσει και ότι έχει χάσει αρκετό αίμα.
Κατάφερε να διαφύγει γιατί είχε δεμένη μέσα στο δάσος μια μούλα. Σιγά σιγά πήγε στο χωριό Πενταλιά. Ο τελικός προορισμός ήταν η Λεμεσός για να πάει σε κλινική που είχε ένα συγγενή για να νοσηλευτεί. Το τραύμα ήταν βαθύ και του προκαλούσε και αιμόπτηση.Ένας κάτοικος του χωριού τον είχε δει και τον αναγνώρισε. Οι Αστυνόμοι Χουκ και Βάϊβας, ερχονται αμέσως στο χωριό Αλέκτορα. Ο Μίτας παραδίδεται στην αστυνομία και μεταφέρετε στις κεντρικές φυλακές της Λευκωσίας. Οι προανακρίσεις για τους φόνους που έχει κάνει ξεκίνησαν στις 21 Μαρτίου 1946 και η δίκη συνεχίστηκε ως τις 16 Ιουλίου 1946. Μετά από έφεση του Μίτα, η εκδίκαση έγινε στις 11 Οκτωβρίου 1946. Ο Πρόεδρος του Κακουργοδικείου διαβάζει την ετυμηγορία του: “Καταδικάζεσαι εις θάνατον”.
Την Τρίτη, 29 Οκτωβρίου 1946, το νήμα της ζωής του διαβόητου ληστή, έκοψε η αγχόνη στις Κεντρικές φυλακές.
Δείτε φωτογραφικό υλικό από την έρευνα
Στο επεισόδιο 5 ακούγεται το μοιρολοϊ από την φωνή της Χατζημαρίας Χατζήπαπα στην ηχογράφηση του James Notopoulos το 1953 στον Άγιο Αμβρόσιο Κερύνειας, που βρίσκεται στην ομώνυμη συλλογή της βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Harvard.
Η έρευνα της ιστορίας στηρίχθηκε στο ψηφιοποιημένο αρχείο Τύπου
του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών.
Συντελεστές:
Αφήγηση: Μαρίνος Κόνσολος
Επιστημονικός Σύμβουλος: Κυριάκος Ιακωβίδης.
Λέκτορας Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Νεάπολις Πάφος
Sound design : Κωνσταντίνος Χαραλάμπους
Έρευνα/ Κείμενο/ Σκηνοθεσία: Κλείτος Κλείτου
Ευχαριστίες για την παραχώρηση των φωτογραφιών που χρησιμοποιήθηκαν για το εικαστικό του Podcast και του τραιλερ:
Μουσείο Αστυνομίας Κύπρου και ΤΕΠΑΚ
Library of Cyprus University of Technology Digital Heritage Research Lab of Cyprus University of Technology
«Μια Πολιτιστική Προσφορά της Landas Colour»
