Ζούμε σε μια εποχή που το μαρκετινγκ πλέον καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τις επιλογές μας. Όταν αυτή η επίδραση έχει να κάνει με αυτό που τρώμε τότε θα πρέπει να μάθουμε, ως καταναλωτές, πώς να αντιδρούμε και πώς να το «διαβάζουμε», ώστε οι επιλογές μας να μην σε βάρος της υγείας μας.
Ας δούμε ενδεικτικά μερικές περιπτώσεις που η επιστήμη της επικοινωνίας στα τρόφιμα μπορεί να μας παρασύρει.
Η παγίδα της «μεσογειακής διατροφής». Βλέποντας ένα πατατάκι με μια ντομάτα, ελαιόλαδο και ρίγανη στην εξωτερική συσκευασία κάνουμε το συνειρμό ότι πρόκειται για ένα μεσογειακού τύπου τρόφιμο. Επίσης, αλλαντικά με ελαιόλαδο στη συσκευασία τους, μας δίνουν πρόσβαση στην ερμηνεία του μεσογειακού και συνεπώς υγιεινού τύπου τροφίμου. Βέβαια, μια προσεκτικότερη ανάγνωση της ετικέτας μας επαναφέρει στην πραγματικότητα.
Τip. Να βλέπετε πάντα τις ετικέτες των τροφίμων που αγοράζετε και να ειδικά τις θερμίδες και τα θρεπτικά συστατικά ανα μερίδα.
Η αναγραφή «Περιορισμένος αριθμός προϊόντος»: Περιορίζοντας τον αριθμό των προϊόντων που μπορείς να αγοράσεις, το προϊόν φαίνεται επιλεγμένο και συνεπώς πιο πολύτιμο. Έτσι μπαίνεις στη διαδικασία να σκεφτείς ότι αν τελειώσουν γρήγορα τα αποθέματα, δε θα προλάβεις να κάνεις αυτό το limited προϊόν δικό σου. Κάθε φορά που βλέπεις ένα όριο στον αριθμό των προϊόντων που διατίθενται προς αγορά, ένα είναι βέβαιο: ότι το κατάστημα προσπαθεί να «τσιμπήσει» το μυαλό σου!
ΤΙΡ: ΜΗΝ περιορίζεσαι στο περιορισμένο! Η αφθονία των προϊόντων (ποικιλίες, είδη, επωνυμίες) στα σούπερ μάρκετ σήμερα είναι τέτοια που σου δίνονται αναμφίβολα οι δυνατότητες της κρίσης και της επιλογής. Γιατί, λοιπόν, να μη τις αξιοποιήσεις;
Η παγίδα της πολυσυσκευασιας
Πόσες φορές δεν μας έχει τύχει να συγκρίνουμε την τιμή του ενός προϊόντος και την τιμή που του αντιστοιχεί όταν βρίσκεται σε συσκευασία των 3, 6 ή και περισσότερων τεμαχίων. Θεωρούμε ότι κερδίζουμε (που πραγματικά έτσι συμβαίνει εκ πρώτης όψεως) και έτσι αγοράζουμε. Μελέτη του καθηγητή B.Wansnick από το πανεπιστήμιο του Cornell έδειξε ότι με το να γεμίζει κανείς το σπίτι του με ένα προϊόν οδηγείται στο να το καταναλώνει πιο συχνά καθώς έχει συνεχή οπτική επαφή μαζί του, ιδιαίτερα μάλιστα άν είναι κάποιο είδος έτοιμου φαγητού εύκολου να καταναλωθεί άμεσα. Επίσης βρέθηκε ότι την πρώτη εβδομάδα όσοι αγόρασαν τα προϊόντα να οδηγηθούν στην υπερκατανάλωση ενώ τη δεύτερη εβδομάδα να αρχίσουν να τα βάζουν στην άκρη ή ακόμα χειρότερα να τα πετάνε.
Tip: Μην παρασύρεσαι από τις πολυσυσκευασιες, πάρε αυτό ή τα λίγα τεμάχια που πραγματικά χρειάζεσαι, εκτός κι αν κάνεις πάρτι ή πρόκειται να τα μοιραστείς με άλλους.
Δωρεάν δείγματα: Τα δωρεάν δείγματα όχι μόνο σε καθυστερούν ακόμη περισσότερο, αλλά εντάσσουν και τον παράγοντα της αμοιβαιότητας στο μυαλό σου. Όταν κάποιος σου δίνει ένα δώρο, σου δημιουργείται η επιθυμία να τον ανταμείψεις γι’ αυτό αγοράζοντας από το προϊόν του – και αυτό λειτουργεί πολύ καλά με τα δωρεάν δείγματα.
ΤΙΡ: Μην υποκύπτεις σε αυτού του είδους τον ψυχολογικό εκβιασμό! Ευχαρίστησε ευγενικά για τη γενναιόδωρη κίνηση και αρκέσου σε αυτό χωρίς δοκιμές, όπου και όταν κρίνεις ότι δεν είναι απαραίτητο
Δρ Αναστάσιος Παπαλαζάρου
Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
Φωτογραφίες: Freepik.com