Με το διεθνούς κύρους Βραβείο Dan David τιμήθηκε η Δρ. Ευθυμία Νικήτα, Επίκουρη Καθηγήτρια στο Ερευνητικό Κέντρο Επιστήμης και Τεχνολογίας στην Αρχαιολογία και τον Πολιτισμό (STARC) του Ινστιτούτου Κύπρου. Η σημαντική αυτή διεθνής διάκριση αποτελεί αναγνώριση του εξαιρετικού ερευνητικού έργου της Δρος Νικήτα, το οποίο ρίχνει φως στο παρελθόν και επιδιώκει να εδραιώσει στο δημόσιο λόγο μια βαθύτερη κατανόηση και προσέγγιση της επιστήμης της ιστορίας.
Το Βραβείο Dan David χρηματοδοτείται από το Ίδρυμα Dan David, το οποίο εδρεύει στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ, και καθιερώθηκε το 2001 από τον επιχειρηματία και φιλάνθρωπο Dan David.
Από το 2002 έως το 2021, το Βραβείο Dan David απονεμόταν ετησίως σε τρεις διακεκριμένους μελετητές, παγκοσμίως, για την εξαίρετη συνεισφορά τους σε μια από τις τρεις κατηγορίες: Παρελθόν, Παρόν, Μέλλον. Μεταξύ αυτών, μόνο τέσσερις αρχαιολόγοι έχουν τιμηθεί με το συγκεκριμένο βραβείο, συμπεριλαμβανομένου του θεμελιωτή της έρευνας του αρχαίου DNA, Svante Pääbo. Από το 2022, το Dan David θεωρείται ως το μεγαλύτερο βραβείο ιστορίας στον κόσμο και απονέμεται ετησίως σε εννέα μελετητές που βρίσκονται στην αρχή ή στα μέσα της επαγγελματικής τους σταδιοδρομίας.
Η Δρ. Νικήτα, η οποία επιλέχθηκε ανάμεσα σε εκατοντάδες υποψηφιότητες που υποβλήθηκαν στο Ίδρυμα Dan David, ανήκει στην πρώτη ομάδα ατόμων που λαμβάνουν το Βραβείο στη νέα του μορφή. Μεταξύ των εννέα νικητών για το 2022, η Δρ. Νικήτα είναι η μοναδική αρχαιολόγος, ενώ οι άλλοι οκτώ βραβευθέντες είναι ιστορικοί και ιστορικοί τέχνης. Το ποσό του βραβείου ανέρχεται στα 300.000 δολάρια για κάθε μελετητή.
Η επίσημη τελετή απονομής του βραβείου θα πραγματοποιηθεί στο Τελ Αβίβ, την Τετάρτη 11 Μαΐου 2022, ενώ παράλληλα, μια σειρά σχετικών δραστηριοτήτων προβολής θα αρχίσει τη Δευτέρα, 9 Μαΐου και θα ολοκληρωθεί την Πέμπτη, 12 Μαΐου.
Η Δρ. Νικήτα είναι κάτοχος πτυχίου Αρχαιολογίας από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και διδακτορικού στη Βιολογική Ανθρωπολογία από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ. Κατείχε μεταδιδακτορικές θέσεις στο Fitch Laboratory της Βρετανικής Σχολής στην Αθήνα και στο Malcolm Wiener Laboratory of Archaeological Sciences της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα, καθώς και υποτροφία Marie Skłodowska-Curie στο Πανεπιστήμιο του Sheffield.
Η έρευνά της υιοθετεί βιοπολιτισμικές προσεγγίσεις και επιδιώκει να παρέχει πληροφορίες σχετικά με τη δραστηριότητα, την κινητικότητα, τη δημογραφία, την υγεία και τη διατροφή αρχαίων πληθυσμών. Επιπλέον, η Δρ. Νικήτα ασχολείται με την τελειοποίηση των διαθέσιμων οστεοαρχαιολογικών μεθόδων για τη μελέτη σκελετών από μαζικές ταφές, βιοαποστάσεων και δεικτών δραστηριότητας. Η έρευνά της οδήγησε στη συγγραφή περισσότερων από 70 άρθρα και κεφάλαια βιβλίων, συμπεριλαμβανομένου του εγχειριδίου «Osteoarchaeology: A Guide to the Macroscopic Study of Human Skeletal Remains», που εκδόθηκε από τον επιστημονικό εκδοτικό οίκο Elsevier, και το οποίο έλαβε τιμητική διάκριση στα American Publishers Awards. Αυτή τη στιγμή είναι συν-αρχισυντάκτρια για τη δεύτερη έκδοση της Encyclopedia of Archaeology (Elsevier), καθώς και Associate Editor για το Journal of Archaeological Science and Archaeological and Anthropological Sciences.
Από την ένταξή της στο Ινστιτούτο Κύπρου το 2016, η Δρ. Νικήτα έχει ηγηθεί δύο ερευνητικών έργων Excellence Hubs, που χρηματοδοτούνται από το Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας, έχει επιβλέψει δύο υποτρόφους Marie Skłodowska-Curie, καθώς και έναν άλλο μεταδιδακτορικό υπότροφο και τέσσερις διδακτορικούς φοιτητές. Η ομάδα της δημοσιεύει συστηματικά επιστημονικές εργασίες για διάφορες πτυχές της ζωής στην Ανατολική Μεσόγειο, όπως αυτή αποκαλύπτεται μέσω της βιοαρχαιολογίας, και δημιουργεί επίσης σημαντικούς πόρους ανοιχτής πρόσβασης για την προώθηση περαιτέρω έρευνας στην περιοχή, καθώς και δραστηριότητες προβολής του έργου αυτού στο ευρύτερο κοινό.
