Ο Μουτουλλάς ήταν το μόνο χωριό της Κύπρου στο οποίο κατασκευάζονταν σκάφες για ζύμωμα. Είναι άγνωστο πώς προέκυψε αυτή η μοναδικότητα. Δεν γνωρίζουμε, επίσης, πότε άρχισε να ασκείται αυτή η τέχνη στον Μουτουλλά. Οι πληροφορίες που έχουμε πάνε πίσω στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα.
Σε παλαιότερα χρόνια (πρίν τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο) οι τεχνίτες της σκάφης, πήγαιναν, κατά ομάδες, στο δάσος, έμεναν εκεί από 10 -15 μέρες μέχρι 1 – 2 μήνες, έκοβαν τα πεύκα και κατασκεύαζαν εκεί τις σκάφες.
Σχετική αναφορά κάνει ο λογοτέχνης Τεύκρος Ανθίας σε κείμενό του στην εφημερίδα «Ελευθερία» (4/9/1937) με θέμα «Σκίτσα και ρεπορτάζ απο τον Μουτουλλά».
«…Είναι πολλοί χωριανοί που φτιάχνουν σκάφες – κι απ΄ αυτές κερδίζουν το ψωμί τους. Δεν έχουν ιδιαίτερα εργαστήρια. Το μεγάλο τους κοινό εργοστάσιο είναι το δάσος, όπου οι κορμοί των δέντρων μεταβάλλονται σε σκάφες – επί τόπου – ύστερ΄ από προσεχτική, μαστορική δουλειά…»
Όταν έφτασαν φορτηγά αυτοκίνητα οι σκαφάδες μετέφεραν στο χωριό τους κομμένους κορμούς του πεύκου (τα κουττούκια) και δούλευαν την τέχνη τους σε κάποιο πλάτωμα του αμαξιτού δρόμου.
Οι σκαφάδες γύριζαν όλα τα πανηγύρια της Κύπρου για να πουλήσουν τις σκάφες τους.
Από το 2019, η παραδοσιακή τέχνη της κατασκευής σκάφης στον Μουτουλλά είναι στοιχείο που περιλαμβάνεται στον Εθνικό Κατάλογο της ‘Αυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Κύπρου.
Στο πλαίσιο της προσπάθειας της διατήρησης και προβολής της παραδοσιακής αυτής τέχνης, η Αναπτυξιακή Εταιρεία Τροόδους, το Κοινοτικό Συμβούλιο Μουτουλλά, ο Σύνδεσμος Αποδήμων και το Σωματείον Εθελοντών και Φίλων διοργανώνουν εκδήλωση στον Μουτουλλά στις 28 Μαϊου 2023 (ώρα 11:30), κατά την οποία οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν τη διαδικασία κατασκευής της σκάφης, να επισκεφθούν έκθεση σχετικών φωτογραφιών και εργαλείων που χρησιμοποιούσαν οι παλαιότεροι τεχνίτες της σκάφης.
Κατά την διάρκεια της εκδήλωσης , εκτός απο χαιρετισμούς και σχετική κατατοπιστική ομιλία, θα παρουσιαστεί καλλιτεχνικό πρόγραμμα. Επίσης, όσοι επιθυμούν θα μπορούν να αγοράσουν σουβλάκια, χάμπουρκερ, κρέπες και ποτά.
Η εκδήλωση τελεί υπο την αιγίδα της ΈντιμηςΥπουργού Παιδείας, Πολιτισμού και Νεολαίας κυρίας Αθηνάς Μιχαηλίδου.
(Μουτουλλάς, χώρος Κοινοτικού Συμβουλίου, 28/5/2023, Ώρα 11:30.
Πληροφορίες στο τηλ. 22952677 η στο Κοινοτικό Συμβούλιο Μουτουλλά
Η εκδήλωση πραγματοποιείται στο πλαίσιο του έργου INTERREG V-A Ελλάδα – Κύπρος 2014-2020 με τίτλο πράξης «ΥΔΑΤΙΝΟΙ ΔΡΟΜΟΙ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΣΤΟ Ε4 ΚΑΙ ΣΤΑ ΓΕΩΠΑΡΚΑ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ (WATERWAYS)». Η πράξη συγχρηματοδοτείται απο την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΤΠΑ) και απο Εθνικούς πόρους της Ελλάδας και της Κύπρου, μέσα απο τον προϋπολογισμό της Αναπτυξιακής Εταιρείας Κοινοτήτων Περιοχής Τροόδους ΛΤΔ, οι οποία είναι εταίροι στην πράξη αυτή.
Η πράξη αφορά την βελτίωση και ενίσχυση της ελκυστικότητας περιοχών φυσικού και πολιτιστικού ενδιαφέροντος μέσω της προστασίας και ανάδειξης σημαντικών «στοιχείων νερού» στο μονοπάτι Ε4 στην Κρήτη και στην Κύπρο.
Ως περιοχή παρέμβασης, για σκοπούς της Πράξης για την Κύπρο ορίζονται τα διοικητικά όρια των 14 κοινοτήτων της περιοχής, που είναι στην Επαρχία Λευκωσίας: Γερακιές, Καλοπαναγιώτης, Κάμπος, Μηλικούρι, Μουτουλλάς, Οίκος, Πεδουλάς, Τσακκίστρα και στην Επαρχία Λεμεσού: Άγιος Δημήτριος, Καμινάρια, Λεμύθου, Παλαιόμυλος, Πρόδρομος, Τρεις Ελιές.
Η πράξη προβάλλει την αξία και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γεωλογικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, συντελεί στην προστασία και διατήρηση του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος και ευαισθητοποιεί τους πολίτες σχετικά με την κλιματική αλλαγή και την αειφορία. Αποτελεί εργαλείο μιας ολοκληρωμένης κοινωνικής και οικονομικής βιώσιμης τοπικής ανάπτυξης. Στο πλαίσιο της κοινής προσπάθειας ικανοποίησης των αναπτυξιακών στόχων, οι εταίροι σχεδίασαν και υπέβαλαν την παρούσα πρόταση που αποσκοπεί στην ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών, στην υιοθέτηση κοινών προσεγγίσεων, στην υλοποίηση κοινών δράσεων και στην παραγωγή κοινών καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών με κοινούς κύριους στόχους:
- την βελτίωση της ελκυστικότητας και την αύξηση της επισκεψιμότητας των περιοχών παρέμβασης που μειονεκτούν ως προς την οικονομική ανάπτυξη και είναι πιο επιρρεπείς στην κλιματική αλλαγή,
- την αξιοποίηση και ανάδειξή τους ως πολιτιστικούς και γεωλογικούς τουριστικούς προορισμούς όλο τον χρόνο επιμηκύνοντας έτσι την τουριστική περίοδο. Η αύξηση της επισκεψιμότητας θα επιτευχθεί μέσω της αναβάθμισης του τουριστικού προϊόντος με την εισαγωγή του υδάτινου στοιχείου ως σημαντικού παράγοντα διαμόρφωσης τόσο του φυσικού τοπίου όσο και του πολιτισμού στις περιοχές αυτές.
